Άφυτος

Η Άθυτος (ή Άφυτος), το τρίτο κατά σειρά χωριό μετά τον ισθμό της Ποτίδαιας, απλώνεται στον ίδιο χώρο από το 3.000 π.χ. Απέχει από τη Νέα Φώκαια 5 χλμ. Γνωστή όχι μόνο για τη μακραίωνη ιστορία της, αλλά και για τα πλακόστρωτα σοκάκια της, τα πέτρινα αρχοντικά της και τις γραφικές πλατείες. Από το Βράχο, το μπαλκόνι του χωριού, μπορεί κανείς να ατενίσει τον Τορωναίο κόλπο, τη Σιθωνία, και την Κασσάνδρα μέχρι κάτω. Κατά την αρχαιότητα υπήρξε σημαντική πόλη της Παλλήνης και μνημονεύεται από τους αρχαίους συγγραφείς (Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Ξενοφώντας, Αριστοτέλης, Παυσανίας, Στράβων κ.α.).

Σημαντικό αξιοθέατο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον επισκέπτη είναι ο παραδοσιακός οικισμός, που αναδεικνύει το φυσικό κάλλος, και την αρχαία ιστορία της που χάνεται στα βάθη των 28 αιώνων ζωής του. Στην κεντρική πλατεία βρίσκεται η εκκλησία του Αγ. Δημητρίου, μία Τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με τρούλο. Αξίζει να παρατηρήσει κανείς την ιδιόμορφη αρχιτεκτονική του ναού, και τις παλιές εικόνες. Αξιόλογα είναι και τα χαρακτηριστικά παλιά λιθόκτιστα σπίτια με τις κτητορικές επιγραφές και τα λιθανάγλυφά τους. (1860 Κατσάνη, 1864 Παπαβασιλείου, 1876 Γαλάνη, 1889 Αλετρά, 1898 Αθανασιάδη κ.α.) Στο σπίτι του Αλετρά στην κεντρική πλατεία λειτουργεί λαογραφικό μουσείο.

Με σημαντική τουριστική υποδομή, και μεγάλη ποικιλία ξενοδοχείων, διαμερισμάτων κι ενοικιαζόμενων δωματίων σας δίνει τη δυνατότητα για μια άνετη και ευχάριστη διαμονή. Διαθέτει ακτή σε μεγάλο μήκος όπου μπορεί κανείς να κάνει μπάνιο. Κατά μήκος της ακτής υπάρχουν beach-bar όπου μπορεί κανείς να καθίσει αν το επιθυμεί.

Το Λαογραφικό Μουσείο Αφύτου δημιουργήθηκε το 1980. Στα εκθέματα του περιλαμβάνονται γεωργικά εργαλεία και οικιακά σκεύη. Στεγάζεται στην παραδοσιακή οικία Αλετρά στο κέντρο του χωριού και είναι επισκέψιμο. Τηλ. 23740 91239.