Όλυνθος

Χωριό με …ιστορία!

Τρεις είναι οι λόγοι για να επισκεφθεί κανείς την Όλυνθο. Πρώτον, έχει εξαιρετικά φιλόξενους κατοίκους. Δεύτερον, παραγάγει εκλεκτά τοπικά προϊόντα. Τρίτον, διαθέτει μοναδικό ιστορικό παρελθόν, από τα χρόνια του Αριστοτέλη και ακόμη παλαιότερα. Το σύγχρονο χωριό ονομάζεται Νέα Όλυνθος. Βρίσκεται στη βάση της χερσονήσου της Κασσάνδρας, απέχει 78 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη και 12 περίπου χιλιόμετρα από την Ποτίδαια.

Η Νέα Όλυνθος είναι η συνέχεια του βυζαντινού χωριού Μυριόφυτο. Μετά το 1922 προστέθηκαν στους λίγους ντόπιους κατοίκους πολλοί πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και τη Μικρά Ασία. Σήμερα οι κάτοικοι αριθμούν περί τους 1200 και ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την καλλιέργεια ελαιόδεντρων. Μάλιστα, η Όλυνθος συγκαταλέγεται στις πρώτες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας σε βρώσιμη ελιά και αγουρέλαιο.

Αρχαία Όλυνθος… μια περίλαμπρη πόλη

Ανατολικά του νέου οικισμού, σε μικρή απόσταση, βρίσκονται τα ερείπια της περίφημης αρχαίας Ολύνθου. Η τοποθεσία κατοικείται από τη Νεολιθική Εποχή (5300-4500 π.Χ.), ενώ η λέξη "Όλυνθος" είναι προελληνική και σημαίνει, πιθανόν, "αγριοσυκιά". Σύμφωνα με την παράδοση ονομάστηκε έτσι από τον Όλυνθο, γιο του ποτάμιου θεού Στρυμόνα.

Η αρχαία Όλυνθος ήταν χτισμένη σε δυο λόφους, τον νότιο και τον βόρειο. Το νότιο λόφο κατελάμβανε η πόλη που, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ίδρυσαν οι Βοττιείς της Ημαθίας τον 7ο αι. π.Χ. Την πόλη αυτή κατέστρεψαν οι Πέρσες του Αρτάβαζου το 479 π.Χ. Ωστόσο, οι κάτοικοί της δεν εγκατέλειψαν την περιοχή. Έχτισαν μια νέα πόλη στο βόρειο λόφο. Ήταν η Όλυνθος της Κλασικής Περιόδου, χτισμένη κατά το ιπποδάμειο πολεοδομικό σύστημα, με οικοδομικά τετράγωνα που χωρίζονταν από οριζόντιες και κάθετες οδούς. Έμελλε να διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο και να καταστεί το σημαντικότερο πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό κέντρο της Χαλκιδικής από τον 5ο ως τον 3ο π.Χ. αιώνα. Εξάλλου, η ίδρυση του Κοινού των Χαλκιδέων, το 430 π.Χ., σήμαινε την πολιτική ένωση 32 πόλεων της Χαλκιδικής κάτω από την αιγίδα της Ολύνθου. Η μεγάλη ακμή της πόλης, την έφερε σε σύγκρουση με το βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Β’, που δεν μπορούσε να ανεχθεί την παρουσία μίας άλλης μεγάλης δύναμης στα μέρη του και οδήγησε τελικά στην καταστροφή της, το 348 π.Χ.

Σήμερα, στον επισκέψιμο τόπο της ανασκαφής έχει αποκαλυφθεί μεγάλο μέρος της αρχαίας πόλης και έχουν βρεθεί τάφοι, νομίσματα και μοναδικής ομορφιάς ψηφιδωτά που χρονολογούνται σε διάφορες εποχές της ελληνικής ιστορίας.

Αρχαιολογικό Μουσείο Ολύνθου

Στον αρχαιολογικό χώρο λειτουργεί Αρχαιολογικό Μουσείο. Στους χώρους του δεν εκτίθενται ανασκαφικά ευρήματα, αλλά οπτικοακουστικό υλικό, με τη βοήθεια του οποίου ο επισκέπτης αποκτά μια πιο ευρεία εικόνα για την ιστορία της αρχαίας Ολύνθου και για την πορεία της αναστήλωσης του χώρου. Τα ευρήματα των ανασκαφών βρίσκονται στα μουσεία της Θεσσαλονίκης και του Πολυγύρου (τηλ. για επίσκεψη 23730 91000).

Παραδοσιακές γιορτές στην Όλυνθο

Οι Ολύνθιοι διατηρούν τα πατροπαράδοτα έθιμα και τιμούν τα προϊόντα του τόπου τους. Κάθε χρόνο, συνήθως τον Ιούλιο, διοργανώνονται τριήμερες εκδηλώσεις για τη «Γιορτή Ελιάς» με στόχο να τιμηθεί το σημαντικότερο προϊόν της περιοχής.  Σημαντικές εορτές για το χωριό είναι επίσης, του Αγίου Αθανασίου (2 Μαΐου), του Αγίου Γεωργίου (23 Απριλίου) και των Αγίων Αναργύρων (1 Ιουλίου), οπότε και γίνονται πανηγύρια και κουρμπάνια.